Als impactondernemer is je bedrijf missie-gedreven. Winst is geen doel op zich, maar een middel om maatschappelijke meerwaarde te creëren. Tegelijkertijd is het wel belangrijk dat dit middel er is: voor het voortbestaan van de onderneming en om sociale impact te realiseren zijn altijd voldoende inkomsten nodig. Hierdoor ontstaat een dubbele missie: sociale ondernemingen zijn tegelijkertijd bezig met het creëren van maatschappelijke waarde én met het genereren van voldoende inkomsten. Deze sociale en commerciële missie zijn soms complementair, maar vaak strijden ze om dezelfde tijd, aandacht en middelen. Welke keuzes maak je als impactondernemer voor succes?
In afgelopen twee jaar heeft Hogeschool Windesheim, Almere in samenwerking met Hogeschool Utrecht, Hogeschool van Amsterdam en Universiteit Utrecht het onderzoeksproject Toekomstbestendig Sociaal Ondernemen (TBSO) uitgevoerd en afgerond. In dit project is er onderzoek gedaan naar de wijze waarop sociale ondernemingen een balans weten te vinden tussen de commerciële en sociale doelstellingen. Tien impactondernemingen die bij willen dragen aan een betere arbeidsmarktpositie voor kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt zijn geïnterviewd over hun balanceren tussen commerciële en sociale keuzes.
Ewald Visser van Maximus op de slotbijeenkomst van het onderzoeksproject: “De conclusie die we vandaag trekken is dat de struggelingen die al die sociale ondernemers hebben gaan over ‘de balans tussen het commercieel zijn en ook je sociale impact maken’. Die balans, die weg, is eigenlijk dubbel ondernemen. Dus je hebt ook echt een netwerk nodig – daar komen we steeds meer achter- omdat samenwerken met andere bedrijven [die dubbele uitdaging] kan verlichten.”
Praatplaat met belangrijkste uitkomsten (klik om te vergroten)
Belangrijke inzichten
Linda Drupsteen: “Wat mij echt verbaasde – wij gingen het onderzoek in met het idee ‘deze ondernemers moeten zakelijker zijn, meer omzet uit de markt halen […} – en we zagen juist dat het belang van gemixte financiering veel groter is dan we hadden gedacht. We merken dat juist die impactfinanciering zo belangrijk en bijzonder is, die kan nog veel beter benut worden, bijvoorbeeld om te groeien en om ontwikkelingen door te maken.”
De onderzoeksgroep geeft een korte samenvatting van de conclusies van het onderzoek:
“Op zoek naar de balans tussen sociaal en commercieel zijn we tot de conclusie gekomen dat sociaal ondernemen op veel vlakken hetzelfde is als gewoon ondernemen; Er is een kwalitatief goed product nodig met voldoende afzet en marge en dat aansluit bij de behoefte van klanten, er zijn mensen nodig om op te kunnen bouwen en om voldoende productie te kunnen draaien én om te groeien heb je mensen en middelen nodig en moet je als ondernemer taken loslaten.
Wat juist specifiek voor sociaal ondernemingen is, dat de sociale doelstellingen de commerciële keuzes beïnvloeden, zoals de te benaderen klanten, aan te nemen opdrachten en de boodschap naar buiten toe. Ook blijkt uit de uitdagingen dat het nastreven van meerdere doelstellingen leidt tot ‘meer’ op allerlei andere aspecten: meer begeleiding, meer variatie in personeel en meer regelingen waarmee men te maken heeft, meer variatie in financieringsbronnen en meerdere boodschappen om naar buiten te brengen. Hoewel uit alle gesprekken ook blijkt dat het sociaal ondernemerschap de ondernemers veel voldoening brengt, vergt het ook veel tijd en aandacht. Ondernemers die het samen doen, staan hierbij sterker dan ondernemers die dit alleen oppakken. Eigenlijk moet er al bij de start van de onderneming een sparringpartner zijn – in of buiten de organisatie – om vanaf de start van de onderneming de sociale en commerciële doelen vorm te geven. Hierdoor zijn deze doelen al vanaf de start meer in balans en wordt gelijk aan verschillende van de succesfactoren voor toekomstbestendigheid gewerkt.”
Lees hier het volledige onderzoeksrapport: 
Benieuwd naar de verhalen en ervaringen van de geïnterviewde ondernemers?
- Bekijk hier het Magazine met features van o.a. De Koekfabriek en Brouwerij Maximus:
- Of bekijk de video van de slotbijeenkomst:
